Bình luận câu nói Im lặng là vàng

Đề bài: Em hãy bình luận câu nói “Im lặng là vàng”.

Bài làm

Người xưa có câu:

“Chim khôn kêu tiếng rảnh rang

Người khôn ăn nói dịu dàng dễ nghe”

Ngay từ xa xưa lời ăn tiếng nói đã được con người đưa lên “bàn cân” để đánh giá giá trị, nhân phẩm con người. Mỗi người sẽ có phong cách nói chuyện, thái độ cử chỉ ngôn ngữ riêng song “Người khôn” mà câu nói trên đề cập đến còn là người biết lúc nào nên nói và lúc nào là không nên. Do đó đôi khi “Im lặng là vàng”cũng là một cách ứng xử khéo léo.

Có người ăn to nới lớn, có người nói chuyện như rót mật vào tai, cũng có người chọn cách im lặng. Vậy “Im lặng là vàng” có thực sự là cách cư sử phù hợp trong mọi hoàn cảnh hay không?

Theo như từ điển tiếng Việt: “Im lặng” là không có một hành động hay phản ứng gì trước sự việc đáng lẽ phải tỏ thái độ, phải có phản ứng. Vàng là tên nguyên tố hoá học tồn tại dưới dạng kim loại mềm, dễ uốn, dễ dát mỏng, có màu vàng và chiếu sáng. Vàng là thứ quý giá bởi vàng rất hiếm và có giá trị cao. Vàng thường dùng để đúc tiền. Câu nói khẳng định sự giá trị của việc im lặng. Từ đó, lời khuyên được đưa ra, đó là: Trong nhiều tình huống khác nhau của cuộc sống, sự im lặng của mỗi người là điều cực kì quý giá.

Tuy rằng biểu hiện của sự im lặng chỉ là con người không nói một lời gì cả nhưng tùy vào mỗi hoàn cảnh nó lại thể hiện tính chất, thái độ và ý nghĩa khác nhau. Im lặng thường thấy nhất là trạng thái không muốn giao lưu tiếp xúc với ai. Còn khi giao tiếp với người khác, im lặng là sự không tiếp tục nói chuyện hay thể hiện ý muốn giao tiếp nữa.

Vậy, khi nào im lặng mới là vàng? Là khi chúng ta nín nhịn, kiềm chế cảm xúc trong những tình huống giao tiếp cả hai bên đều căng thẳng để tránh tham gia vào những cuộc cãi vã không cần thiết. Sau khi mọi người đã bình tĩnh trở lại, cuộc giao tiếp có thể tiếp tục.

Im lặng là khi chúng ta muốn thể hiện sự từ chối tế nhị. Thí dụ, sau khi đi phỏng vấn về, bạn chờ mãi mà không có kết quả phản hồi từ nhà tuyển dụng, tức là bạn đã bị từ chối. Hay khi bạn nhắn tin cho một ai đó với mục đích tán tỉnh mà không được họ hồi âm, bạn nên hiểu rằng mình không nên tiếp tục bởi họ không muốn làm quen với bạn. Sự im lặng lúc này là văn minh, lịch sự.

Im lặng tạo khoảng thời gian để tìm cách giải quyết vấn đề. Có những lúc việc đưa ra quyết định quan trọng nào đó không thể vội vàng, cập rập mà cần suy nghĩ thấu đáo. Sự im lặng sẽ là khoảng thời gian cần thiết cho ta đánh giá, chuẩn bị tâm thế, và tìm ra hướng giải quyết.

Im lặng đôi khi là thể hiện thái độ lắng nghe, học hỏi, tiếp thu ý kiến. Ông bà ta có câu:

“Biết thì thưa thớt

Không biết thì dựa cột mà nghe”

Im lặng để nghe và thu thập thông tin. Thử hỏi xem nếu bạn nói rất nhiều, nói không ngừng nghỉ sẽ không thể theo dõi được người đối diện đang nói gì với mình. Với những cuộc gặp gỡ, trao đổi quan trọng, điều đó thật tai hại.

Im lặng là “lời xin lỗi” chân thành. Khi bạn làm sai điều gì đó, bạn im lặng lắng nghe mọi sự mắng mỏ từ người khác để thể hiện sự hối lỗi.

Im lặng còn là sự an ủi rất lớn. Cụ thể trong tình huống khi bác sĩ báo tin buồn cho gia đình bệnh nhân, không cần nói gì cả, chỉ bằng cái lắc đầu và cúi mặt im lặng, gia đình bệnh nhân sẽ tự hiểu. Đó là cách an ủi tốt nhất của người làm bác sĩ.

Ngược lại, có lúc “im lặng” không phải là “vàng”. Đó là khi bạn im lặng vì bị bức xúc đến cùng cực hay chán nản vô cùng. Chúng ta, ai cũng sẽ có những lúc tâm trạng không vui do áp lực trong cuộc sống hay những chuyện không như ý muốn. Chúng ta thường im lặng hàng giờ đồng hồ và thậm chí hàng ngày, hàng tháng trời, không muốn nói chuyện hay giãi bày với bất kì ai, tự cô lập mình. Sự im lặng đó là một dạng “ngược đãi” chính bản thân mình. Bởi việc nín nhịn cảm xúc lâu ngày có thể dẫn tới trầm cảm, tự kỷ. Nhìn rộng ra xã hội, nó là căn bệnh vô cảm. Trước những đau thương của người khác bạn không thể hiện sự buồn đau ra ngoài. Trước niềm hạnh phúc của người khác bạn không mỉm cười, nói lời chung vui. Đó chỉ là sự vô cảm của những kẻ không có tình người tối thiểu chứ không phải thứ ứng xử “vàng” mà câu nói đề cập đến. Và vô cảm chính là căn bệnh đáng sợ mà không hiếm gặp trong cuộc sống hiện đại ngày nay. Do đó, câu nói không chỉ có tính nhắc nhở, dạy bảo mà còn là sự cảnh tỉnh những người đang suy nghĩ lệnh lạc về vấn đề giao tiếp xã hội.

Im lặng là một loai ngôn ngữ đặc biệt để bày tỏ thái độ chứ không phải là cách giải quyết vấn đề. Hiều được ý tứ của câu nói “Im lặng là vàng”, chắc chắn bạn sẽ thành công trong giao tiếp và chiếm được thiện cảm của nhiều người.

Hoài Lê