Phân tích ý nghĩa nhan đề bài thơ Tràng giang của Huy Cận
Bài làm
Tràng giang là bài thơ điển hình cho hồn thơ ảo não nhiều nỗi buồn của Huy Cận trước cách mạng tháng Tám. Thông qua hình ảnh sông dài, trời rộng Huy Cận đã thể hiện sự nhỏ bé, đơn độc, lạc lõng của con người trước dòng đời. Nhan đề “Tràng giang” không chỉ gợi ra sức hấp dẫn đầu tiên cho bài thơ mà còn góp phần thể hiện được tư tưởng chủ đề cũng như những tình cảm thầm kín mà Huy Cận thể hiện trong bài thơ.
Thông qua nhan đề có thể thấy được tài năng, tầm vóc tư tưởng của các nhà thơ, bởi với nhan đề này các nhà thơ đã vượt ra giới hạn của một tên gọi mà còn khái quát được những nội dung tư tưởng chủ đạo của bài thơ. Huy Cận đã lựa chọn cho thi phẩm của mình một nhan đề ngắn gọn nhưng đầy sức chứa “Tràng giang”.
“Tràng giang” là cách đọc chệch âm của “ Trường giang” nghĩa là sông dài. Tuy nhiên, nhà thơ Huy Cận đã không lựa chọn lối biểu đạt thông thường mà cách tân âm đọc thành Tràng giang để truyền tải nhiều hơn những ý nghĩa, tư tưởng cũng như cảm xúc chủ đạo của bài thơ.
Nhan đề “Tràng giang” được điệp âm “ang”, một âm mở nên bên cạnh gợi ý nghĩa về một con sông dài thì Tràng giang mở rộng chiều kích cảm nhận cho người đọc cả về chiều rộng, nhờ vậy mà con sông xuất hiện trong bài thơ trở lên dài, rộng, mênh mông hơn. Tràng giang còn gợi ra một nỗi buồn mênh mang của con người khi đứng trước dòng sông.
Nhan đề “Tràng giang” không chỉ gợi ra độ mở của không gian vũ trụ bao la mà còn bao quát, ôm trọn cảm xúc, tâm hồn của con người. Đứng trước thiên nhiên rộng lớn, thi nhân đã cảm nhận trọn vẹn nhất sự nhỏ bé, lạc lõng của mình với cuộc đời. Sông càng dài, nước càng mênh mang thì nỗi buồn của con người cũng càng thêm đậm nét. Tràng giang thể hiện được nỗi buồn, sự bế tắc của con người trước cuộc đời thế sự đen tối, khi cách mạng chưa thể tìm thấy lối đi đúng đắn.
Tràng giang là nhan đề ngắn gọn nhưng súc tích đầy sức gợi, nó không chỉ mang đến những cảm nhận chân thực về độ mở của không gian mà còn đưa người đọc đến với những cảm xúc chân thực ở chiều sâu của tâm hồn.